De 10 principes voor een vitale organisatie

Binnen de cursus loopbaan- en organisatieopstellingen gaan we dieper in op de principes en opstellingen hiermee doen, zodat de cursisten ze kunnen toepassen binnen hun werk!

Een organisatie als systeem bestaat uit meerdere delen en de meest prominente zijn de oprichter, de klant, management, medewerkers, de producten en/of diensten, de leveranciers en het doel van de organisatie.

De dynamiek tussen deze sleutelelementen beïnvloedt in belangrijke mate het gedrag, handelen en het gevoel van de mensen in het systeem, al is men zich dat vaak niet bewust. De dynamieken spelen zich af in het onderbewuste (de onderstroom) en zijn daardoor niet direct zichtbaar en tastbaar; de effecten en uitwerkingen van de dynamieken zijn dit echter wel. De effecten en uitwerkingen zijn de bovenstroomse uitwerking van onderstroomse (on)rust.

Met een organisatieopstellingen kunnen we inzicht verkrijgen in de status van de organisatie in de onderstroom en wat de energiebalans beïnvloedt (Verdiepende informatie over Organisatieopstellingen vind je in deze link).

Vanuit systemische werken gaan we ervan uit dat organisaties leven, zich ontwikkelen en deel uitmaken van een steeds veranderende omgeving. Het voortbestaan en groei van organisaties wordt mede bepaald door hoe zij zich weten aan te passen aan hun omgeving in de bovenstroom EN in de onderstroom. Een krachtige organisatie die gaat voor haar primaire taak en waar de onderlinge verbindingen groot zijn en posities helder zijn en iedereen weet wat er gedaan moet worden, functioneert beter[i].

‘’Leeft’’ het organisatiesysteem niet in balans dan ontstaat er Energielekkage. Dit is systemisch een dynamiek volgen in het systeem die tot vermindering van energie zorgt. Dit leidt tot gedoe en resulteert uiteindelijk in ziekte en/of organisatiemoeheid en alle bijkomende verschijnselen hierbij, zoals; weerstand, (ziekte)verzuim, faalangst, wantrouwen, gesloten communicatie, roddel, achterdocht, geheimen, etc. Dit zijn symptomen van verstrikkingen en verstoringen in het organisatiesysteem.

Vermeerdering van energie resulteert in verbetering van motivatie, inzet, trotsheid, zelfvertrouwen en een goed tot zeer goed gevoel bij de organisatie. Je voelt dat je erbij hoort en graag bijdraagt.

Natuurlijk is gedoe niet altijd terug te leiden tot de werksituatie en kun je niet altijd zeggen dat werk de oorzaak hiervan is. Maar in meerdere organisatieopstellingen hebben we ondervonden dat de werksituatie ziekmakend kan zijn. Gezien de grote aantal mensen die werkgerelateerde burn-outs hebben of andere ziekteverschijnselen waarbij wij binnen organisatieopstellingen soms echt inzichten ervaren wat de werkgerelateerde en persoonlijke oorzaak is, vind ik het belangrijk om deze energielekkage meer licht te geven in de zakelijke omgeving.

De principes als inrichtingsonderwerpen voor de vitale organisatie

Je hoeft niet meteen een systemisch werken/organisatieopstellingen workshop bij te wonen om energie-lekkage aan te pakken. Hiervoor heb ik in dit schrijven de principes die helpen deze verspilling te verminderen opgeschreven.

De principes versterken een verander traject, maar kunnen zeker ook op zichzelf toegepast worden. We komen er steeds meer achter dat het simpelweg prettiger werken is bij een organisatie die zich houdt aan de principes.

Principes voor een vitale organisatie

De principes zijn een verdieping van in allerlei systemisch werken literatuur van Bert Hellinger al beschreven drie wetmatigheden; binding, ordening en balans[ii] binnen de organisatiecontext[iii]. De principes zijn bedoeld om onbewuste en onzichtbare processen en dynamieken te achterhalen die spelen in jouw organisatiesysteem. Deze maken dat organisatieproblemen waar je geen grip op krijgt en die onverklaarbaar zijn en een structureel karakter hebben.

Sommige principes worden onbewust overtreden. Omdat men er geen kennis over heeft, of omdat ze een gevolg van een andere beslissing zijn. Als de balans in het systeem verstoord is kan dit leiden tot demotivatie, gebrek aan verbondenheid of betrokkenheid, besluiteloosheid, ziekteverzuim, etc[iv].

De principes die wij onderkent hebben staan hieronder. Deze principes zijn gebaseerd op onze ervaringen als organisatieopstellers, veranderaars en door het kijken door de systemische bril:

Principes:

    • Principe 1; Iedereen heeft recht op een plek, waardering en unieke bijdrage hierbij met eigen leiderschap over het werk (Plek)
    • Principe 2; Er dient een balans te zijn tussen geven en nemen bij ieder lid ongeacht management of medewerker (Balans)
    • Principe 3; Binnen elke organisatie, hoe plat ook, is een hiërarchie waarbij leiders voor gaan (Ordening)
    • Principe 4; Iedereen is met hoofd, hart en ziel verbonden met iedereen in de organisatie (Verbondenheid)
    • Principe 5; Een organisatie gedraagt zich als levend organisme en is altijd in beweging en heeft overlevingsdrang (Bewegingsruimte)
    • Principe 6; Geef gevoel de ruimte (Gevoel)
    • Principe 7; Richt je op het potentieel (Potentie)
    • Principe 8; Focus je op het primaire doel (Focus)
    • Principe 9; Accepteer systeemstoringen en fouten (Foutgevoeligheid)
    • Principe 10; Erken wat er is (Erkenning)

Wanneer één of meerdere van deze principes in de knel komt, ontstaat er verwarring over de benoemde elementen; plek, balans ordening, verbondenheid, bewegingsruimte, gevoel, potentie, focus, foutgevoeligheid en erkenning en daardoor ‘gedoe’ in de onderlinge verhoudingen (onderstroom), wat afleidt van het dienen van de primaire organisatietaak en leidt tot verspilling.

Het in acht nemen van deze systemische principes draagt er toe bij dat alle medewerkers in alle lagen van de organisatie er vanuit een gezamenlijk oogpunt op gericht zijn om bij te dragen aan de primaire taak van de organisatie, namelijk het dienen van de klanten/cliënten en hier een bijdrage voor terug te krijgen. Dat geeft een sterk fundament voor groei en ontwikkeling en tegenslag in elke organisatie.

Het nagaan hoe deze principes bij jou resoneren is een instrument om te achterhalen welke onbewuste aspecten meespelen in jouw verbinding met je organisatie. Een opstelling met in het achterhoofd deze principes legt het vergrootglas op werk gerelateerde thema’s.

Email martijn@beontop.nl
Telefoon 06 52367467

Organisatieopstellingen opleiding 2019 – 4 dagen; blok 1- 22/23 maart, blok 2 -10/11 mei. 11.00-17.00, € 799,-. Klik hier voor  aanmelding. 

https://www.vindtocht.nl/opleiding-in-loopbaan-en-organisatieopstellingen/

[i] www.invoorzorg.nl/docs/ivz/…/Adviesrapport_Organisatievitaliteit.pdf

[ii] www.hellinger.com

[iii] Praxis der Organisationsaufstellungen. Grundlagen, Prinzipien, Anwendungsbereiche Broschiert – Oktober 2001, Gunthard Weber (Herausgeber)

[iv] https://www.phoenixopleidingen.nl/ons-aanbod/workshops/systemisch-werken-in-organisaties/

[v] http://miraconsult.nl/bedrijfstrainingen/organisatieopstellingen/